МЕТОД ОЦІНЮВАННЯ СТІЙКОСТІ ОБ’ЄКТІВ КРИТИЧНОЇ ІНФОРМАЦІЙНОЇ ІНФРАСТРУКТУРИ ДЕРЖАВИ

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.28925/2663-4023.2025.29.944

Ключові слова:

критична інфраструктура, об’єкти критичної інформаційної інфраструктури, кібербезпека, стійкість, оцінювання стійкості, нечіткий аналіз, управління ризиками, критичність, категорії критичності

Анотація

У сучасних умовах зростання кількості та складності загроз питання оцінювання стійкості об’єктів критичної інформаційної інфраструктури (ОКІІ) набуває першочергового значення для національної безпеки держави. Вразливість інфраструктурних систем у поєднанні з міжсекторальними залежностями обумовлює необхідність застосування інтегрованих науково обґрунтованих підходів до оцінки ОКІІ та підвищення їхньої стійкості. У статті представлено інтегрований метод оцінювання стійкості ОКІІ, що поєднує багатовимірну систему індикаторів, методи нечіткого аналізу, уніфіковану нормалізацію змінних та категоризацію об’єктів згідно з чинними нормативними документами. Вперше в процес оцінювання інтегровано модель життєвого циклу стійкості (P–A–A–R), яка дозволяє здійснювати подвійний розрахунок категорії критичності: первинний – на основі інтегрального показника PKOKI, та повторний – з урахуванням здатності системи прогнозувати, витримувати впливи, адаптуватися та відновлюватися. Експериментальне дослідження, проведене на прикладі трьох вимірів стійкості (економічного, соціального та безпекового), підтвердило пріоритетність безпекового аспекту й водночас довело значущість економічних і соціальних чинників у формуванні збалансованої системи. Результати роботи мають практичне значення для державних і приватних структур, що відповідають за захист критичної інфраструктури, оскільки створюють основу для стратегічного управління ризиками та розвитку адаптивних політик. Подальші дослідження будуть спрямовані на верифікацію методу у всіх вимірах стійкості для різних міст держави з метою підтвердження його універсальності та масштабованості.

Завантаження

Дані завантаження ще не доступні.

Посилання

Law of Ukraine «On Critical Infrastructure» (2021). No. 1882-IX. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/1882-20

Cabinet of Ministers of Ukraine. (2021). Resolution No. 1109 «Certain issues of ensuring the security and resilience of critical infrastructure» (October 9, 2021). https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/1109-2021-%D0%BF

Cabinet of Ministers of Ukraine. (2022). Resolution No. 518 «On approval of the criteria for classifying objects by categories of criticality» (May 13, 2022). https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/518-2022-%D0%BF

Plakhotnyuk, R. V. (2024). Ensuring the resilience of critical infrastructure in Ukraine under modern challenges. Economic Space, 195, 47–54. https://economic-prostir.com.ua/wp-content/uploads/2024/12/195-47-54-plahotnyuk.pdf

Herasymenko, O. M. (2024). Threats to critical infrastructure objects of Ukraine under martial law. Scientific Bulletin of Uzhhorod National University. Series: Law, 84(3). https://visnyk-juris-uzhnu.com/wp-content/uploads/2024/09/41-2.pdf

Tretiakov, O. V., Khalmuradov, B. D., Kichata, N. M., & Remska, A. V. (2025). An approach to quantitative assessment of the resilience of critical infrastructure objects. Control, Navigation and Communication Systems, 1(79), 178–183. https://doi.org/10.26906/SUNZ.2025.1.178-183

Shkuropadska, D. (2025). Institutional support for the resilience of critical infrastructure. Scientia Fructuosa (KNUTE). https://journals.knute.edu.ua/scientia-fructuosa/article/view/2225

Sokiran, M. V. (2020). The system of principles of administrative and legal support for the resilience of Ukraine’s critical information infrastructure. Scientific Notes. Series: Law, 8(Special Issue), 73–77. https://cusu.edu.ua/images/nauk_zapiski/pravo/8_spec_2020/73-77.pdf

Sukhodolia, O. M. (2024). Resilience of critical energy infrastructure and community life: Analytical report. Kyiv: National Institute for Strategic Studies. https://niss.gov.ua/sites/default/files/2024-05/ad_sukhodolia_resilience_29052024.pdf

Trump, B. D., Mitoulis, S., Argyroudis, S., Kiker, G., Palma-Oliveira, J., Horton, R., Pescaroli, G., Pinigina, E., Trump, J., & Linkov, I. (2025). Threat-agnostic resilience: Framing and application for critical infrastructure. International Journal of Disaster Risk Reduction. https://arxiv.org/abs/2501.01318

Huang, L., Chen, J., & Zhu, Q. (2018). Distributed and optimal resilient planning of large-scale interdependent critical infrastructures. Proceedings of the Winter Simulation Conference. https://arxiv.org/abs/1809.02231

Noor, A. F. M., Moghavvemi, S., & Tajudeen, F. P. (2025). Identifying key factors of cybersecurity readiness in organizations: Insights from Malaysian critical infrastructure. Computers & Security, 159, 104674.

Rehak, D., Flynnova, L., Hromada, M., & Fuggini, C. (2023). The importance of resistance in the context of critical infrastructure resilience: An extension of the CIERA method. Systems, 11(10), 506. https://doi.org/10.3390/systems11100506

Alizadeh, H., Sharifi, A., Kamelifar, M. J., et al. (2023). A study on the sustainability of urban transportation in Iranian metropolitan areas. Transportation in Developing Economies, 9, 8. https://doi.org/10.1007/s40890-023-00178-7

Sydorenko, V., & Maksymets, A. (2025). A model for ensuring the resilience of critical information systems under the influence of internal and external destabilizing factors. Cybersecurity: Education, Science, Technology, 3(27), 560–571. https://doi.org/10.28925/2663-4023.2025.27.779

Downloads


Переглядів анотації: 13

Опубліковано

2025-09-26

Як цитувати

Сидоренко, В. (2025). МЕТОД ОЦІНЮВАННЯ СТІЙКОСТІ ОБ’ЄКТІВ КРИТИЧНОЇ ІНФОРМАЦІЙНОЇ ІНФРАСТРУКТУРИ ДЕРЖАВИ. Електронне фахове наукове видання «Кібербезпека: освіта, наука, техніка», 1(29), 837–853. https://doi.org/10.28925/2663-4023.2025.29.944